Τελ. ενημέρωση:

   05-Jul-2004
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 20(6), Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2003, 609-616

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Γκρελίνη
Οι έως τώρα γνώσεις και οι ενδιαφέρουσες προοπτικές

Α. Κόκκινος, Ν. Κατσιλάμπρος
Α΄ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΠΓΝΑ «Λαϊκό»

Η πρόσφατη ανακάλυψη της γκρελίνης οδήγησε σε ενδιαφέροντα στοιχεία, που αφορούν στους μηχανισμούς πρόσληψης τροφής. Η γκρελίνη είναι ένα πεπτίδιο αποτελούμενο από 28 αμινοξέα, που παράγεται κυρίως στο στόμαχο. Είναι ισχυρότατος διεγέρτης για την έκκριση της αυξητικής ορμόνης, αλλά και ορεξιογόνο σήμα από το γαστρεντερικό σύστημα προς τον εγκέφαλο, δρώντας στους NPY και AGRP νευρώνες του τοξοειδούς πυρήνα του υποθαλάμου. Η παραγωγή της διεγείρεται από την πτωχή σε λίπος δίαιτα και καταστέλλεται από τη λεπτίνη, την αυξητική ορμόνη, την ιντερλευκίνη-1b και την πλούσια σε λίπος δίαιτα. Τα επίπεδα γκρελίνης βρίσκονται μειωμένα σε παχύσαρκα άτομα και αυξάνονται με την απώλεια βάρους. Η αποκάλυψη ευρύτατης κατανομής των υποδοχέων της σε όλο το σώμα οδήγησε στη διαπίστωση ευνοϊκής δράσης της σε καρδιαγγειακά νοσήματα, καθώς και συσχέτισής της με καταστάσεις καχεξίας και stress. Διαπιστώθηκε επίσης πολύπλοκη αλληλεπίδρασή της με άλλες ουσίες, όπως η ινσουλίνη, η λεπτίνη και οι θυρεοειδικές ορμόνες. Η σχέση της γκρελίνης με τη διαδικασία πρόσληψης τροφής καθιστά την ενδεχόμενη χορήγηση ανταγωνιστών της ως φάρμακα κατά της παχυσαρκίας ενδιαφέρουσα, αλλά και δύσκολη, αν ληφθεί υπόψη η ποικίλη δράση της, ιδίως στην έκκριση της αυξητικής ορμόνης. Ενδιαφέρον έχει επίσης το ενδεχόμενο χορήγησης γκρελίνης για την αντιμετώπιση καταστάσεων καχεξίας. Η πρόσφατη διαπίστωση ότι το εντερικό πεπτίδιο PYY3-36 έχει δράση αντίθετη της γκρελίνης ανοίγει νέες συναρπαστικές προοπτικές στους ανωτέρω τομείς.

Λέξεις ευρετηρίου: Νευροπεπτίδια, Παχυσαρκία.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής