Τελ. ενημέρωση:

   10-Jun-2025
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2025, 540-547

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Συμμόρφωση των επαγγελματιών υγείας στα «5 βήματα» της υγιεινής των χεριών

Δ. Κωνσταντίνου,1 Ι. Λεοντίου,2 Μ. Μπουζίκα,3 Κ. Μιχαήλ,3 Ν. Μίτλεττον,3 Α. Μερκούρης3
1Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων, Υπουργείο Υγείας, Λευκωσία
2Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών (ΤΑΕΠ), Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, Λευκωσία
3Τμήμα Νοσηλευτικής, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), Λευκωσία, Κύπρος

ΣΚΟΠΟΣ H διερεύνηση της συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας στην εφαρμογή της υγιεινής των χεριών σε τέσσερα τμήματα δύο κλινικών του μεγαλύτερου γενικού νοσοκομείου της Κύπρου, με βάση τις κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες (ΚΚΟ), του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η μελέτη διεξήχθη κατά το χρονικό διάστημα Νοεμβρίου−Δεκεμβρίου 2019. Για την καταγραφή του ποσοστού συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας, στα «5 βήματα» της υγιεινής των χεριών εφαρμόστηκε η μέθοδος της άμεσης παρατήρησης, όπως περιγράφεται στις οδηγίες του ΠΟΥ. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 177 επαγγελματίες υγείας που εργάζονταν σε τέσσερα τμήματα, δύο παθολογικά και δύο χειρουργικά. Οι συνεδρίες παρατηρήσεων έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του πρωινού και του απογευματινού ωραρίου εργασίας, όπου διενεργούνται οι περισσότερες παρεμβατικές διαδικασίες. Καταγράφηκαν 643 ευκαιρίες και η διάρκεια της κάθε παρατήρησης ήταν 20±10 min.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το ποσοστό της συνολικής συμμόρφωσης στην υγιεινή των χεριών ήταν 36,5%. Το μεγαλύτερο ποσοστό συμμόρφωσης είχε το βήμα 3: «Μετά την έκθεση στα βιολογικά υγρά του ασθενούς – 61,1%», ενώ το χαμηλότερο ποσοστό είχαν τα βήματα 2: «Πριν από κάθε καθαρό ή άσηπτο χειρισμό – 5,8%» και 1 «Πριν από την επαφή με τον ασθενή – 16,1%» (p<0,001). Αναφορικά με την προτιμώμενη τεχνική υγιεινής χεριών, οι ιατροί χρησιμοποίησαν περισσότερο το αλκοολούχο διάλυμα (33,1%), ενώ οι νοσηλευτές και οι βοηθοί θαλάμου χρησιμοποίησαν πολύ περισσότερο τη χρήση γαντιών, τα οποία δεν αποτελούν μέρος της τεχνικής της υγιεινής των χεριών (44% και 54%, αντίστοιχα) (p<0,001). Η επαγγελματική κατηγορία των φυσικοθεραπευτών είχαν το υψηλότερο ποσοστό συμμόρφωσης (52,4%) έναντι των ιατρών (40,3%), των νοσηλευτών (35,5%) και των βοηθών θαλάμου (29,2%). Tο ποσοστό συμμόρφωσης μεταξύ των χειρουργικών τμημάτων παρουσίασε σημαντική διαφορά (46% έναντι 27,5%, p=0,022).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η παρούσα μελέτη κατέδειξε το πολύ χαμηλό ποσοστό συμμόρφωσης στις οδηγίες του ΠΟΥ για την υγιεινή των χεριών μεταξύ των επαγγελματιών υγείας, σε τεταρτοβάθμιο νοσοκομείο της Κύπρου. Λαμβάνοντας υπ' όψιν ότι η επιτήρηση της συμμόρφωσης στα «5 βήματα» της υγιεινής των χεριών θεωρείται δείκτης ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, είναι αναγκαία η εφαρμογή του. Παράλληλα, απαιτείται η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος και η ενίσχυση των κατάλληλων παρεμβάσεων για τη βελτίωση της κατανόησης των παραγόντων που επηρεάζουν τη συμμόρφωση στην υγιεινή των χεριών.

Λέξεις ευρετηρίου: Επιτήρηση/παρατήρηση, Πέντε βήματα υγιεινής χεριών, Συμμόρφωση, Υγιεινή των χεριών.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής