Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

10-Jun-2025

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2025, 532-539

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Στάσεις, συμπεριφορές, απόψεις και προτάσεις αιμοδοτών για την αιμοδοσία στην Κρήτη

Ν. Ρίκος, ¹ Μ. Κατσαλάκη,² Α. Τιτομιχελάκη,³ Α. Λιναρδάκη,⁴ Μ. Ασσαργιωτάκη,² Γ. Κουρλαμπά,⁵ Μ. Λιναρδάκης⁴
¹Τμήμα Νοσηλευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, Ηράκλειο, Κρήτη,
²«Βενιζέλειο» Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Ηράκλειο, Κρήτη,
³Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο, Ηράκλειο, Κρήτη,
⁴Τμήμα Κοινωνικής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ηράκλειο, Κρήτη,
⁵Τμήμα Νοσηλευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τρίπολη

ΣΚΟΠΟΣ Αξιολόγηση συμπεριφορών, απόψεων και προτάσεων αιμοδοτών στην Κρήτη.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Διεξήχθη συγχρονική μελέτη με τη συμμετοχή 364 αιμοδοτών σε νοσοκομεία και κινητές μονάδες κατά το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου−Δεκεμβρίου 2022. Χρησιμοποιήθηκε ένα τυποποιημένο ερωτηματολόγιο για την αξιολόγηση των σχέσεων στάσεων και συμπεριφορών, απόψεων και προτάσεων αναφορικά με την αιμοδοσία και τον φόβο της COVID-19, μέσω ανάλυσης πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η πλειοψηφία των αιμοδοτών ήταν άνδρες (66,8%), η μέση ηλικία ήταν τα 38,4 έτη (±10,7) και το 66,5% αυτών ήταν ενεργοί εθελοντές δότες. Στην κλίμακα «στάσεις και συμπεριφορές» η μέση βαθμολογία ήταν 3,9 (±0,4) ή μεσαία έως υψηλά επίπεδα θετικών στάσεων και συμπεριφορών. Για τις «γνώσεις και προτάσεις», η υψηλότερη μέση βαθμολογία βρέθηκε στην υποκλίμακα «προσέλκυση αιμοδοτών» (4,2±0,6), ενώ η μέση βαθμολογία του «φόβου για την COVID-19» ήταν 1,8 (±0,7) ή χαμηλά επίπεδα φόβου/άγχους. Τα υψηλότερα (θετικά) επίπεδα στάσεων και συμπεριφορών συσχετίζονταν με το γυναικείο φύλο (β=0,099, p=0,032), την τακτική δωρεά (β=0,160, p=0,002), τη συχνή δωρεά (β=0,066, p=0,042), τη μεγαλύτερη συμφωνία όσον αφορά στην προσέλκυση αιμοδοτών (β=0,141, p<0,001) και τα χαμηλότερα επίπεδα φόβου/ άγχους σχετικά με την COVID-19 (β=-0,062, p=0,047).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι Κρητικοί (Έλληνες) αιμοδότες φαίνεται να έχουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές, που επηρεάζονται σημαντικά από το γυναικείο φύλο, την τακτική αιμοδοσία και την προσέλκυση αιμοδοσίας και χαμηλότερα επίπεδα φόβου/άγχους που σχετίζονται με την COVID-19. Οι εν λόγω νέες ενδείξεις θα πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψιν για την προσέλκυση νέων αιμοδοτών με συνεχή ενθάρρυνση και στρατολόγηση.

Λέξεις ευρετηρίου: Δωρεά αίματος, COVID 19, Κοινότητα, Πανδημία, Συμπεριφορές.